Stel dat een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting rente in rekening krijgt gebracht door een verbonden lichaam. Als deze rente onzakelijk hoog is en de lening bewust zo is vormgegeven dat de heffing van vennootschapsbelasting wordt ontgaan, is mogelijk helemaal geen rente aftrekbaar.
Een holding, een tussenhoudstermaatschappij en een dochtervennootschap behoren tot dezelfde fiscale eenheid (FE) voor de vennootschapsbelasting. Deze vennootschappen waren opgericht in verband met de overname van een groep door twee private equityhuizen. Direct na de overname was een aantal van de verworven vennootschappen in de groep gevoegd aan de FE. De FE had deze overname gefinancierd met een lening van de moedervennootschap van de holding. De moedervennootschap had weer het uitgeleende bedrag verkregen met de uitgifte van Preferred Equity Certificates (PEC’s). In het boekjaar 2011/2012 was de FE bijna € 4 miljoen aan rente verschuldigd. Volgens de Belastingdienst was deze rente niet aftrekbaar omdat de lening verband hield met een besmette rechtshandeling.
Alleen kijken naar verbonden lichamen
De Hoge Raad oordeelde dat men voor de aanwezigheid van een besmette rechtshandeling uitsluitend moet kijken naar verbonden lichamen in de zin van de wettelijke aftrekbeperking. Geen enkele PEC-houder hield een belang van minimaal een derde in de FE, zodat zij geen verbonden lichamen waren. Hof Den Haag had dat miskend. De Hoge Raad heeft de zaak verwezen naar Hof Amsterdam voor verdere behandeling (zie NTFR 2022/3113).
Volledige rente is niet aftrekbaar
Hof Amsterdam concludeert uiteindelijk dat er sprake is van een onzakelijke lening, en stelt een zakelijke rente op 3,2% (in plaats van de berekende 10%). Dit betekent dat een bedrag van € 2.681.259 in elk geval niet aftrekbaar is door de wettelijke aftrekbeperking. De resterende rente van € 1.261.769 is niet aftrekbaar omdat hier sprake is van fraus legis (wetsontduiking). Er wordt op zich een zakelijk doel nagestreefd, maar er zijn bij de vormgeving van de lening(en) bewust overbodige rechtshandelingen ingevoegd om de heffing van vennootschapsbelasting te ontgaan. Het toepassen van fraus legis op de resterende rente is volgens de Hoge Raad mogelijk, en is in dit geval ook niet strijdig met EU-recht. Uiteindelijk is de volledige rente dus niet aftrekbaar voor de FE.
Bron: Hof Amsterdam 6 juni 2023 (gepubliceerd 12 juni 2023), ECLI:NL:GHAMS:2023:1305, 22/00587
Geef een reactie