Ron Meijer RB schrijft met enige regelmaat over zijn fiscale wereld. Een wereld waarin automatisering en proactief belastingadvies centraal staan.
Onlangs gebeurde in mijn praktijk iets dat bij ons allen wel eens gebeurt: de aangifte vennootschapsbelasting (VPB) werd niet op tijd ingediend. Niet uit onwil, maar door een vergissing – iets wat menselijk is. Toch denkt de Belastingdienst daar anders over.
De inspecteur legt direct een verzuimboete op die je de kriebels geeft. Natuurlijk is de inspecteur gebonden aan het Besluit Bestuurlijke Boete, dat de financiële pijn enigszins verzacht. Maar wat mij werkelijk irriteert, is het schrijnende gebrek aan de menselijke maat bij het merendeel van de Belastingdienst.
Neem de recente casus van een middelgroot bedrijf, een trouwe belastingbetaler die zijn administratie meestal op orde heeft. Door een combinatie van persoonlijke omstandigheden en een onvoorziene piek in de werkdruk, diende dit bedrijf zijn VPB-aangifte drie dagen te laat in. Drie dagen! Zonder enige waarschuwing of overleg viel de boetebrief op de mat. Een boete van € 2.757,- voor een simpele administratieve misstap. Het is een absurde straf, vergelijkbaar met een boete voor door rood licht rijden, terwijl je eigenlijk net iets te vroeg door oranje ging.
Ik kan mij niet voorstellen dat een inspecteur bij het opleggen van deze boete denkt: “Kassa!”. De inspecteur zal net als ik zijn bedenkingen hebben. Na een bezwaarschrift wordt de boete vaak gematigd, maar waarom moet het zo ver komen? Waarom is er geen communicatie tussen adviseur en inspecteur voordat de verzuimboete wordt opgelegd?
Frustratie en wantrouwen
Het is nog vreemder dat wanneer je na het bezwaarschrift de hulp van de rechterlijke macht inroept, de boete vaak nog verder omlaag gaat. Dit roept de vraag op of de boete wel in overeenstemming is met de aard van het delict? Als ik in mijn Volvo de rechtervoet iets te ver indruk en word geflitst moet ik het wel heel bont maken voordat ik een boete opgelegd krijg die ook maar in de buurt komt van een verzuimboete.
Het gebrek aan communicatie en begrip leidt tot frustratie en wantrouwen. Waarom kan niet eerst een gesprek plaatsvinden? Waarom kan de inspecteur niet, voordat hij de boete oplegt, contact opnemen met de adviseur of belastingplichtige om te achterhalen wat er is misgegaan? Het zou veel problemen en onnodige procedures voorkomen. In veel gevallen blijkt het een simpele vergissing te zijn en een waarschuwing zou dan meer op zijn plaats zijn dan een forse boete.
De fiscale verzuimboete moet herzien worden. Er moet ruimte zijn voor maatwerk en begrip. Een vergissing moet als zodanig erkend worden en niet meteen bestraft worden met een boete. Dit zou niet alleen de belastingbetaler helpen, maar ook de Belastingdienst, die doordoor minder bezwaarschriften en procedures zou hoeven te behandelen.
Naast de verzuimboete bestaat er nog een ander pijnlijk punt: de heffingsrente. Wanneer de belasting niet op tijd wordt betaald, rekent de Belastingdienst een rente die kan oplopen tot meer dan 10%. Nog niet zo lang geleden was BV Nederland volledig eigenaar van een bank. Waarom moet de rente dan zo hoog zijn, bijna gelijk aan het rood staan bij een commerciële bank? Dit voelt als een dubbele straf voor de belastingplichtige. Enerzijds krijg je een boete voor te laat indienen, anderzijds betaal je een torenhoge rente over het bedrag dat je nog verschuldigd bent. Dit lijkt mij buitenproportioneel.
Overwerkte inspecteurs zitten nu waarschijnlijk vast in het afhandelen van kleine bezwaarschriften en komen daardoor niet toe aan het aanpakken van de grote vissen. Dit is een verlies voor iedereen, want de grote belastingontduikers blijven buiten schot terwijl de kleine ondernemer wordt gestraft voor een foutje.
Bovendien lijkt de Belastingdienst door de ellende van de toeslagenaffaire bang te zijn haar neus te stoten en loopt ze op eieren. Wat is dan makkelijker dan je tijd te vullen met het pakken van de kleine vis? Het lijkt een veilige keuze, maar het is niet de juiste.
Kortom, de menselijke maat moet terug in het fiscale systeem. Het erkennen van menselijke fouten en het creëren van ruimte voor dialoog en begrip zal bijdragen aan een rechtvaardiger en efficiënter belastingklimaat. Laten we streven naar een systeem waarin zowel de belastingbetaler als de Belastingdienst baat hebben bij eerlijkheid en redelijkheid.
Ik wil graag afsluiten met een positieve noot. Hier in Fryslân hebben we het geluk dat de Belastingdienst waarde hecht aan een goede relatie tussen adviseur en inspecteur. Jaren geleden hadden we rondetafelgesprekken met het MT en enkele geselecteerde adviseurs, wat hielp om elkaar beter te begrijpen. Via deze weg wil ik een pleidooi houden en de Belastingdienst verzoeken om deze rondetafelgesprekken landelijk weer op de agenda te zetten.
Dit artikel is eerder gepubliceerd in BelastingZaken
Ron Meijer RB is werkzaam bij Blauwe Vrijdag.
Geef een reactie