Op 21 april 2017 heeft de Hoge Raad een aantal arresten gewezen over belastingbesparende structuren van de Zwitserse zakenbank Credit Suisse. De Hoge Raad heeft in de arresten onder andere antwoord gegeven op de vraag of fraus legis en pleitbaar standpunt elkaar uitsluiten. Onlangs ging dr. Arthur Hofman hier in de Tax Talks e-learning ‘Sluit fraus legis een pleitbaar standpunt uit’ dieper op in.
Fraus legis
In de arresten was sprake van aankoop van ‘winstvennootschappen’ door het bankenconcern voor het opzetten van een belastingbesparende structuur. Vervolgens creëerde het concern verliezen. De winstvennootschappen kochten deelnemingen in andere (concern-)vennootschappen met de leningen van de andere concernvennootschappen. Vervolgens ontvingen de winstvennootschappen op grond van de deelnemingsvrijstelling onbelaste dividenden, daar stonden aftrekbare rentelasten tegenover. Per saldo ontstonden hierdoor verliezen. Deze mogelijkheid om verliezen te creëren was ontstaan na het zogeheten Bosal-arrest (HvJ EG 18 september 2003, C-168/01, ECLI:EU:C:2003:479).
De Hoge Raad oordeelde over deze wijze van belastingbesparing dat het zogeheten Bosal-gat weliswaar tot het systeem van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 (Wet Vpb 1969) behoort, maar dit niet betekent dat vennootschappen hiervan onbeperkt gebruik kunnen maken. Het gebruik van het zogeheten Bosal-gat is onacceptabel volgens de Hoge Raad, voor zover met het Bosal-gat een renteaftrek wordt gecreëerd met het doorslaggevende oogmerk van belastingverijdeling. Deze belastingverijdeling is in strijd met het stelsel van de Wet Vpb 1969, zoals dat na het Bosal-arrest moet worden opgevat.
Vergrijpboete
De Belastingdienst kan geen vergrijpboete opleggen als sprake is van een pleitbaar standpunt. Volgens de Hoge Raad had het bankenconcern een pleitbaar standpunt. Relevant hiervoor was dat op basis van objectieve maatstaven het standpunt pleitbaar was. Irrelevant was of het concern bij het indienen van de aangifte vennootschapsbelasting al een pleitbare uitleg voor ogen stond. Wanneer is een standpunt pleitbaar, anders gezegd: wat zijn de objectieve maatstaven die aan een standpunt ten grondslag kunnen liggen? Dit zijn de wetten, wetsgeschiedenis, vakliteratuur en (het ontbreken van) jurisprudentie van de Hoge Raad. Hoewel sprake was van fraus legis, was tevens sprake van een objectief pleitbaar standpunt. Het concern kreeg daarom geen vergrijpboete.
Dr. Arthur Hofman adviseert om bij het opzetten van een structuur eerst een grondig onderzoek te doen naar de objectieve pleitbaarheid van de motieven voor het opzetten van de structuur. Dit kunt u doen aan de hand van de wet, de wetsgeschiedenis, literatuur en rechtspraak en hiervan een dossier aan te leggen.
Deze en andere adviezen van dr. Arthur Hofman leest u op Tax Talks in de onlangs verschenen e-learning ‘Sluit fraus legis een pleitbaar standpunt uit?’ Hierin gaat hij uitgebreid in op de recente arresten van de Hoge Raad van 21 april 2017 en bespreekt hij de aandachtspunten en adviesmogelijkheden na deze arresten. Bent u nog geen abonnee? Meld u dan nu aan.
Geef een reactie