Een werknemer kan een auto van de zaak nodig hebben om zakelijke ritten te maken en wellicht ook voor woon-werkverkeer. Maar vaak is die auto een secundaire arbeidsvoorwaarde. Wat het motief ook moge zijn, als eerste moet worden beoordeeld of er wel sprake is van een ter beschikking gestelde auto. Als de auto niet ter beschikking is gesteld, hoeft er immers geen bijtelling voor privégebruik te worden toegepast.
Eerste stap
De bijtelling voor privégebruik van de auto van de zaak komt pas aan de orde als een werkgever een auto ter beschikking stelt aan zijn werknemer. Dat kan wel in principe elke (lease of huur)auto zijn, of het nu handelsvoorraad of een bedrijfsmiddel betreft. Indien de inspecteur aannemelijk kan maken dat de auto aan de werknemer ter beschikking is gesteld, is de bijtelling dus in beginsel een feit.
Het is aan de inspecteur om aannemelijk te maken dat sprake is van ter beschikking stellen. Dat lukt de inspecteur niet altijd (zie: Geen bijtelling als privégebruik auto niet aannemelijk is).
Als er geen sprake is van ter beschikking stellen, komt de km-administratie om bijtelling te vermijden niet aan de orde (zie bijvoorbeeld: Auto: (niet) ter beschikking en privé gebruikt?)
Auto ter beschikking stellen
Toch wordt snel aangenomen dat een auto ter beschikking staat. Een personenauto is in elk geval aan een werknemer ter beschikking gesteld als de auto buiten werktijd is te gebruiken, maar ook als werknemers de auto tijdens werktijd voor privéritten kunnen gebruiken. Het kan dus voorkomen dat een auto voor meerdere werknemers afwisselend voor privégebruik ter beschikking is of (ten onrechte) lijkt te zijn, zoals in het tweede voorbeeld hierboven. Van terbeschikkingstelling is ook sprake als de werknemer de auto lange tijd ergens parkeert, bijvoorbeeld in een parkeergarage tijdens een vakantie of bij ziekte. Het is dan immers mogelijk dat familie, vrienden, bekenden in de auto rijden.
Niet ter beschikking als
Werkgevers hebben soms auto’s die werknemers kunnen gebruiken als zij bijvoorbeeld klanten bezoeken. Van een werkgever wordt verwacht dat hij erop toeziet dat een dergelijke auto daadwerkelijk niet privé wordt gebruikt.
Dat kan door het fysiek onmogelijk te maken dat de auto privé wordt gebruikt. Door de auto achter een hek te zetten of toezicht op de sleutels te houden bijvoorbeeld.
Het kan ook door (uitsluitend of in aanvulling op andere maatregelen) een verbod op te leggen mits:
- Het verbod op privégebruik schriftelijk is vastgelegd;
- Er controle is dat werknemers zich aan dit verbod houden;
- bij overtreding van het verbod een sanctie (bijvoorbeeld ontslag) of boete op te leggen.
De werkgever kan bijvoorbeeld naleving van het verbod controleren door de kilometerstanden te vergelijken met de hoeveelheid gebruikte brandstof, toezicht te houden op verkeersboeten, en te controleren op schademeldingen of tanken buiten werktijd. Als de inspecteur aannemelijk maakt dat een dergelijk verbod niet goed wordt nageleefd, wordt ter beschikkingstelling aangenomen (zie: Auto’s ter beschikking gesteld ondanks verbod op privégebruik en Verbod op privégebruik auto vereist toezicht). De inspecteur maakt daarbij graag gebruik van ANPR gegevens, maar recent is opnieuw de vraag gesteld of dat wel mag.
Voor bestelauto’s geldt nog een derde mogelijkheid om ter beschikking stelling te vermijden. Als de bestelauto (nagenoeg) uitsluitend geschikt is voor goederenvervoer mag bijtelling ook achterwege worden gelaten. Dat is echter niet snel het geval.
Ruim begrip
Naast het gebruik van de auto buiten werktijd of door collega’s tijdens werktijd kan in de volgende praktijksituaties ook sprake zijn van een ter beschikking gestelde auto.
Dubbel leasecontract
Neem bijvoorbeeld het zogenoemde dubbele leasecontract. Bij een dubbel leasecontract verhuurt de leasemaatschappij de personenauto aan de werkgever voor zakelijke doeleinden en aan de werknemer voor privédoeleinden. Werkgever en werknemer betalen ieder afzonderlijk leasetermijnen aan de leasemaatschappij en houden ieder een eigen kilometeradministratie bij. Toch gaat de Belastingdienst in zulke gevallen ervan uit dat de auto aan de werknemer is ter beschikking gesteld. Wel kan de werknemer het door hem betaalde bedrag voor het privégebruik in aftrek brengen.
Variabele kostenvergoeding
Volgens de Belastingdienst is er ook sprake van een ter beschikking gestelde auto als de werknemer de gehele leaseprijs vergoedt aan de werkgever en vervolgens van de werkgever een vergoeding ontvangt voor de variabele reiskosten. Als de betaling van de werknemer de vergoeding van de werkgever te boven gaat, kan de werknemer zijn eigen bijdrage in zijn aangifte inkomstenbelasting in mindering brengen op het inkomen uit werk en woning.
Verhuur
Het komt in de praktijk ook voor dat een werknemer een eigen of door hem gehuurde of geleasete auto, verhuurt aan zijn werkgever, terwijl hij zelf de enige gebruiker van de auto blijft. Als het bedrag dat de werkgever aan de werknemer betaalt nagenoeg alle kosten dekt, zal de Belastingdienst het standpunt innemen dat de auto is ter beschikking gesteld aan de werknemer.
Auto met chauffeur
Ook bij een auto met chauffeur is er gewoon sprake van een ter beschikking gestelde auto als die auto ook voor privédoeleinden wordt gebruikt. De bijtelling is dan van toepassing voor de passagier (de werknemer). Zie: ‘Houd km-administratie bij voor auto met chauffeur’.
Twee werkgevers
Het is ook mogelijk dat een werknemer een auto van de zaak gebruikt voor werkzaamheden voor een tweede werkgever. De Belastingdienst zal dit ook in beginsel willen aanmerken als privégebruik. Er is echter geen sprake van privégebruik als de auto mede namens de tweede werkgever ter beschikking is gesteld of het werk bij de tweede werkgever mede wordt uitgeoefend in het kader van een dienstbetrekking bij de eerste werkgever. Het is daarbij van belang dat het gedeeltelijk of volledig doorberekenen van kosten niet automatisch ertoe leidt dat de auto ook ter beschikking wordt gesteld door een andere werkgever. Zie in dit verband ook het bericht ‘Terbeschikkingstelling auto ondanks aankoop door gelieerde bv’.
Geef een reactie