De fiscus verleent in bijzondere gevallen en onder voorwaarden geheel of gedeeltelijk kwijtschelding van schenk- en erfbelasting. Zo geldt een kwijtscheldingsregeling voor schenkingen aan natuurlijke personen die zelf niet in staat zijn in het eigen levensonderhoud te voorzien. In de wet is echter ook nog een vrij onbekende regeling opgenomen op basis waarvan erfgenamen de verschuldigde erfbelasting kunnen betalen met kunstvoorwerpen uit de erfenis.
Betalen met kunst
Wie een erfenis of een legaat krijgt, moet wellicht erfbelasting betalen en ontvangt in dat geval een belastingaanslag van de fiscus. Het is mogelijk de verschuldigde erfbelasting en de hiermee samenhangende belastingrente geheel of gedeeltelijk te voldoen door geërfde kunstvoorwerpen aan de Nederlandse Staat te geven. De Staat zorgt ervoor dat het kunstvoorwerp terechtkomt in een Nederlands museum of bij een universitaire instelling. In feite betreft dit een betaling in natura van de erfbelasting, de regeling is echter vormgegeven als een kwijtscheldingsregeling.
Kwijtschelding
De kwijt te schelden erfbelasting bedraagt de waarde van het kunstvoorwerp vermeerderd met twintig procent: in totaal 120% van de waarde in het economisch verkeer. De vermindering bedraagt nooit meer dan de verschuldigde belasting en de in rekening gebrachte heffingsrente. Door gebruik te maken van de kunstregeling kan dus een besparing van erfbelasting worden bereikt.
Voor welke kunstvoorwerpen?
Om in aanmerking te komen voor kwijtschelding moeten kunstvoorwerpen aan enige voorwaarden voldoen. Het moet gaan om kunstvoorwerpen die van nationaal cultuurhistorisch of kunsthistorisch belang zijn. Dit zijn schilderijen, beeldhouwwerken, meubels en vazen die voldoen aan één van de volgende voorwaarden:
- Het voorwerp staat op de lijst van beschermde voorwerpen volgens de Erfgoedwet (Wet tot behoud van cultuurbezit tot 1 juli 2016). Dit is na te zoeken in de Digitale Wbc-lijst.
- Het staat niet op de lijst, maar wordt wel beschouwd als onvervangbaar of onmisbaar in de zin van artikel 3.7 van de Erfgoedwet.
- Het voorwerp wordt al regelmatig tentoongesteld, is een hoogtepunt in het oeuvre van een bekende kunstenaar, is belangrijk vanwege zijn herkomst of maakt deel uit van een waardevolle verzameling.
Voor wie?
Zowel degene die kunst erft als degene die kunst wil nalaten, kan de minister verzoeken om te verklaren dat het kunstvoorwerp in aanmerking komt voor de kwijtscheldingsregeling. Let wel erop dat de erfgenaam vrij is te kiezen of hij van de regeling gebruikmaakt. Als de erfgenaam dat wil, moet hij zelf ook een verzoek indienen. Hij moet dan uiterlijk binnen acht weken na de dag waarop de belastingaanslag onherroepelijk is komen vast te staan een verzoek indienen bij de Ministerie van Financiën, Directoraat Generaal Belastingen, Brieven en Beleidsbesluiten, Postbus 20201, 2500 EE Den Haag. Zijn er meerdere erfgenamen, dan moeten zij samen een verzoek indienen waarin zij in ieder geval het kunstvoorwerp beschrijven. Ook moet men samen met het verzoek een taxarapport opsturen. In het verzoek kunnen de erfgenamen desgewenst een voorkeur uitspreken voor een museum of universitaire instelling. Maar uiteindelijk beslist de Staat in welk Nederlands museum of een universitaire instelling het kunstvoorwerp terechtkomt.
Behandeling van het verzoek
De minister van Financiën zal zich bij de beoordeling van de aanvraag laten adviseren door een commissie die is gespecialiseerd in het beoordelen van kunstvoorwerpen. Verleent de minister kwijtschelding van erfbelasting, dan wordt in het besluit ook aangegeven welke waarde in aanmerking zal worden genomen. De door de minister vastgestelde waarde kan echter, gelet op de tijdspanne tussen het doen van de aangifte, het verzoek en de beslissing van de minister, afwijken van de waarde die is gehanteerd voor de berekening van de erfbelasting. Zie ook het arrest van de Hoge Raad van 12 juli 2013: ‘Geërfde Chinese pot van € 23 mln. was € 10 mln.’.
Wilt u uw cliënt optimaal adviseren over dit specifieke onderwerp en over estate planning in het algemeen? Bespaar dan tijd met de Toolkit Estate Planning 2017. Dit digitale product biedt u naast uitgebreide documentatie praktische tools om u te ondersteunen in de verschillende stadia van advisering op het gebied van vermogensoverdracht.
Wet: artikel 67, derde lid, SW 1956 en artikelen 11 tot en met 15 UBSW 1956
Geef een reactie