Dankzij de zogeheten meestbegunstigingsclausule in diverse belastingverdragen tussen Nederland en andere staten kunnen latere wijzigingen van belastingverdragen tussen derde landen extra gunstig zijn. Buitenlandse aanmerkelijkbelanghouders kunnen bijvoorbeeld alle of meer dividendbelasting terugvragen.
Buitenlandse aanmerkelijkbelanghouder
Als een buitenlands belastingplichtige een aanmerkelijk belang houdt in een Nederlandse vennootschap, is zijn inkomen uit dat aanmerkelijk belang belast in Nederland. Dit volgt tenminste uit de Nederlandse wet. Daarbij is het uitgangspunt dat de aandelen geen ondernemingsvermogen van de belastingplichtige zijn. In dat geval is immers het regime van belastbaar inkomen uit werk en woning in Nederland van toepassing. Overigens kan voor een buitenlandse rechtspersoon hetzelfde gelden. Een aanmerkelijk belang in een Nederlandse vennootschap leidt tot belastingplicht in Nederland als:
- de belastingplichtige het aanmerkelijk belang houdt met als (een van de) hoofddoel(en) het ontgaan van inkomstenbelasting bij een ander; en
- sprake is van een (reeks van) kunstmatige constructie(s) of transactie(s).
Belastingverdrag beperkt heffing
Veel belastingverdragen die Nederland heeft gesloten met andere staten beperken de belasting die Nederland mag heffen op dividenden op (aanmerkelijkbelang)aandelen. Zo mag Nederland volgens het verdrag met Zuid-Afrika in beginsel belasting heffen op dividenden uit Nederland. Deze heffing mag echter niet meer bedragen dan:
- 5% van het bruto dividend als de aandeelhouder minstens 10% van de aandelen in het lichaam heeft dat het dividend uitkeert; of
- 10% in andere gevallen.
Meestbegunstigingsclausule
Het verdrag met Zuid-Afrika bevat echter een zogeheten meestbegunstigingsclausule. Als Zuid-Afrika na 28 december 2008 in een belastingverdrag met een andere staat het maximaal te hanteren tarief op dividenden verlaagt, geldt die verlaging ook voor dividenden uit Nederland. De datum van 28 december 2008 is hier gekozen omdat dit de datum is waarop het verdrag tussen Nederland en Zuid-Afrika in werking is getreden.
Nieuw protocol met Zweden
Het belastingverdrag tussen Zuid-Afrika en Zweden dateert van vóór 28 december 2008. Volgens dit verdrag mag Zuid-Afrika onder bepaalde deelnemingsverhoudingen geen belasting heffen op uitgaande dividenden. Op 7 juli 2010 is dit verdrag via een protocol gewijzigd. Dit protocol bevat ook een meestbegunstigingsclausule. Deze clausule had als gevolg dat op dat moment in deelnemingsverhoudingen een vrijstelling gold voor uitgaande dividenden van Zuid-Afrika naar Zweden.
Doorwerking naar Nederlands verdrag
De Hoge Raad heeft geoordeeld dat het sluiten van een nieuw protocol tussen Zweden en Zuid-Afrika doorwerkt naar het belastingverdrag tussen Nederland en Zuid-Afrika. Dit komt door de meestbegunstigingsclausule in het Nederlandse verdrag. Dat Zweden zijn recht op heffing in bepaalde gevallen niet heeft beperkt, doet daar niets aan af. Een Zuid-Afrikaanse Ltd die alle aandelen hield in een Nederlandse B.V. kan daarom de 5% ingehouden dividendbelasting volledig terugvragen.
Wet: art. 7.5 Wet IB 2001 en artikel 17, derde lid Wet Vpb 1969
Verdrag: art. Verdrag: art. 10, tiende lid Verdrag NL – Zuid-Afrika
Meer informatie: Hoge Raad 18 januari 2019, ECLI:NL:HR:2019:57
Geef een reactie