Zowel interne als externe ontwikkelingen kunnen leiden tot een heroverweging van de bestaande juridische structuur van een onderneming. Zo kan het gewenst zijn om een holdingstructuur te creëren. Dit kan via een aandelenfusie zelfs zonder directe belastingheffing worden gerealiseerd. Het aangaan van zo’n fusie vergt wel juridische en fiscale kennis.
Een aandelenfusie is in feite een aandelenruil. Bij een aandelenfusie draagt een natuurlijk persoon of een rechtspersoon zijn aandelen in een vennootschap over aan een andere vennootschap en krijgt in ruil hiervoor aandelen in laatstgenoemde vennootschap. Juridisch gezien is er dan sprake van een levering van aandelen, gevolgd door een emissie (uitgifte) van aandelen. De tegenprestatie bestaat in beginsel alleen uit aandelen en niet in contanten.
Aandelenfusiefaciliteit
Aandeelhouders die in het kader van een aandelenfusie hun aandelen in een vennootschap in een andere vennootschap inbrengen tegen uitreiking van nieuwe aandelen, vervreemden op het moment van inbreng hun aandelen. Ze realiseren een vervreemdingsresultaat waarover in eerste instantie moet worden afgerekend met de Belastingdienst. De wet voorziet echter in de mogelijkheid om de belastingheffing over de fiscale boekwinst uit te stellen. Om de belastingclaim te waarborgen wordt de fiscale boekwaarde van de vervreemde aandelen doorgeschoven naar de ontvangen aandelen. Toepassing van de aandelenfusiefaciliteit is echter niet nodig als een aandeelhouder (de bv of nv) de deelnemingsvrijstelling kan toepassen. De overdracht van de aandelen leidt in dat geval immers niet tot een belastingheffing. De aandelenfusiefaciliteit is overigens niet altijd gunstig. Denk hierbij aan de situatie waarbij een aandeelhouder over fiscaal compensabele verliezen beschikt.
Verzoek
Voor de toepassing van de aandelenfusiefaciliteit moet men een verzoek indienen in de aangifte inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting van het jaar waarin de aandelenfusie heeft plaatsgevonden. Aan deze fiscale fusiefaciliteit zijn de volgende voorwaarden verbonden:
- er moet sprake zijn van een kwalificerende aandelenfusie;
- als de tegenprestatie van de verkrijgende vennootschap ook uit een gedeeltelijke bijbetaling bestaat, mag deze bijbetaling niet meer bedragen dan 10% van de nominale waarde van de uitgereikte aandelen (crediteringsmaximum). Een kleine bijbetaling in contanten kan namelijk uitkomst bieden als de ruilverhouding niet mooi uitkomt;
- de aandelenfusie mag niet in overwegende mate gericht zijn op het ontgaan of uitstellen van belastingheffing. Hiervan is sprake als de aandelenfusie niet plaatsvindt op grond van zakelijke overwegingen, zoals herstructurering of rationalisering van de actieve werkzaamheden van de bij de aandelenfusie betrokken rechtspersonen. Het is dan aan de belastingplichtige om het tegendeel aannemelijk te maken.
Kwalificerende aandelenfusie
Van een kwalificerende aandelenfusie is sprake als men aandelen inbrengt in een vennootschap die in Nederland is gevestigd tegen uitreiking van aandelen. De verkrijgende vennootschap moet na de aandelenfusie in ieder geval meer dan de helft van de stemrechten kunnen uitoefenen in de onderliggende vennootschap. Zie in dit kader het bericht ‘Gewone coöperatie uitgesloten van aandelenfusiefaciliteit’. Maar ook een gezamenlijke inbreng van twee 50%-belangen, waarbij de verkrijgende vennootschap in totaal 100% van de aandelen verkrijgt ten aanzien van beide aandeleninbrengen wordt beschouwd als een kwalificerende aandelenfusie. Wel moeten beide aandeleninbrengen gelijktijdig plaatsvinden via één notariële akte.
Grensoverschrijdende situaties
Voor gevallen waarbij een van de fuserende vennootschappen in een andere EU-lidstaat is gevestigd gelden de volgende voorwaarden. Die vennootschap moet een rechtsvorm hebben die opgenomen is in de bijlage van de Europese fusierichtlijn en mag niet geacht worden buiten de Europese Unie te zijn gevestigd. Het is ook van groot belang dat die vennootschap in zijn vestigingsplaats onderworpen is aan een winstbelasting. Verder is het ook toegestaan om een aandelenbelang in een buiten de Europese Unie gevestigde vennootschap in te brengen in een vennootschap die in Nederland is gevestigd. Vereist is dat de verkrijgende vennootschap na de aandelenfusie alle of nagenoeg alle (90% of meer) stemrechten in de onderliggende vennootschap moet kunnen uitoefenen.
Let op! Een aandelenfusie kan ook resulteren in een belastbaar feit voor de overdrachtsbelasting. Heffing van overdrachtsbelasting kan echter achterwege blijven als de aandelenfusie voldoet aan de criteria voor de algemene interne reorganisatievrijstelling. Zie in dit kader het bericht ‘Crediteringsmaximum ook bij inbrengvrijstellling overdrachtsbelasting’.
Geef een reactie