Werkgevers kunnen hun personeel bijzondere beloningen toekennen waarmee deze werknemers gaan participeren in de onderneming. Dit kan bijvoorbeeld door aandelen toe te kennen aan werknemers. Maar dan krijgen zij ook inspraak in het bedrijf. Veel ondernemers vinden dat wat te ver gaan en kiezen voor certificaten of aandelenopties. Deze verschillende beloningsvormen hebben ook verschillende fiscale gevolgen.
Bonus en winstdeling
Sommige werkgevers kennen hun werknemers een bonus toe. De werkgever kan voorwaarden stellen aan het toekennen van een bonus voorwaarden verbinden. Hij kan dus afzien van het toekennen van een bonus als het slecht gaat met de onderneming. Deze vrijblijvendheid ontbreekt natuurlijk als de bonus en de voorwaarden schriftelijk zijn overeengekomen in een arbeidsovereenkomst of cao. De onderneming kan eventueel de werknemer een extra beloning toekennen bij het behalen van een bepaald van tevoren afgesproken winstniveau. In zo’n situatie spreekt men van een winstdeling.
Stock appreciation right
Het zogeheten stock appreciation right (SAR) is een speciale vorm van een arbeidsbeloning. Kenmerkend voor zo’n SAR is dat de werknemer een vorderingsrecht krijgt op de werkgever. De waardeontwikkeling van dit vorderingsrecht is gekoppeld aan het waardeverloop van de aandelen in het bedrijf van de werkgever. Het is mogelijk om nadere voorwaarden te verbinden aan de uitoefening van de SAR. Bijvoorbeeld de eis dat de werknemer (na een bepaald aantal jaren) nog in dienst.
Belastingheffing bonussen en winstdeling
Bonussen, winstdeling en toekenning van SAR’s zijn beloningsbestanddelen en als zodanig onderworpen aan de inhouding van loonheffing. De werkgever mag echter de waarde van vergoedingen (en ook verstrekkingen en terbeschikkingstellingen) onderbrengen in de vrije ruimte. Daarbij geldt wel de voorwaarde dat deze vergoedingen niet meer dan 30% afwijken van vergoedingen die gebruikelijk zijn in vergelijkbare omstandigheden. De Belastingdienst beschouwt een bedrag van hooguit € 2.400 in ieder geval als gebruikelijk. Overigens kan de werkgever de bonus, winstdeling of toekenning van een SAR aftrekken van de fiscale winst.
Aandelenparticipatie
Werkgevers kunnen de betrokkenheid van hun werknemer verder vergrotendoor aan hen aandelen in de onderneming toe te kennen. De werknemers worden dan aandeelhouders en krijgen zo een extra belang bij een hogere winstgevendheid van het bedrijf. Dit stimuleert nog meer de inzet voor het bedrijf. Maar dat de toekenning van gewone aandelen aan werknemers betekent ook dat zij inspraak krijgen in de dagelijkse gang van zaken van de onderneming. Een werknemer die tevens gewone aandeelhouder is, heeft immers inspraak in de algemene vergadering. Sommige ondernemers vinden dat onwenselijk. Is de werkgever een vennootschap die behoort tot een fiscale eenheid (FE) voor de vennootschapsbelasting? Dan dreigt nog een ander nadeel. De toekenning van meer dan 5% van het nominaal gestorte aandelenkapitaal in de vennootschap van de werkgever doet immers de FE verbreken.
Toekenning van certificaten
Als de werkgever wil dat zijn werknemers meedelen in de winst van het bedrijf zonder dat zij inspraak krijgen, kan werken met certificaten van aandelen interessant zijn. Een werknemer met een certificaat van een aandeel in het bedrijf heeft recht op dividenden. Daartegenover staat dat hij geen stem kan uitbrengen in de algemene vergadering.
Loonheffing over aandelen en certificaten
Het toekennen van (certificaten van) aandelen aan werknemers is onderworpen aan de loonheffing als deze toekenning een vergoeding is voor geleverde arbeid. In principe berekent men de loonheffing over de waarde in het economische verkeer op het verkrijgingsmoment. De werkgever kan voor de toekenning van de aandelen aan de werknemer geen loonkosten in aftrek brengen voor de vennootschapsbelasting.
Vrije ruimte
Op 25 januari 2018 oordeelde Hof Amsterdam (ECLI:NL:GHAMS:2018:169) nog dat de toekenning van zulke aandelen evenmin onbelast kan plaatsvinden op grond van de werkkostenregeling. De redenering was dat de vrije ruimte niet is bedoeld voor het onderbrengen van hoge bonussen. Maar de Hoge Raad oordeelde op 12 juli 2019 (ECLI:NL:HR:2019:1198) dat deze redenering te kort door de bocht is en verwees de zaak door naar Hof Den Haag. Dit hof oordeelt dat het toekennen van aandelen in de werkgever niet zo ongebruikelijk is, dat het gebruik van de vrije ruimte is uitgesloten. Het is echter niet gebruikelijk dat het daarbij gaat om bedragen van meer dan € 500 tot € 1.250.
Werknemersopties
Bij een aandelenoptie krijgt de werknemer het recht om op een bepaald tijdstip tegen een bepaalde prijs aandelen te verwerven in de werkgever. De toekenning van de optie als arbeidsbeloning is niet direct onderworpen aan loonheffingen. Pas bij uitoefening door de werknemer is de volledige opbrengst belast. Anders dan bij toekenning van de aandelen zelf, is bij werknemersopties ook de waardestijging van de onderliggende aandelen in box 1 belast. Dit maakt personeelsopties minder aantrekkelijk. De verschuldigde loonheffingen kan de werkgever verhalen op de werknemer. De verschuldigde loonheffingen komen dan ten laste van overig nettoloon. De werkgever kan de loonheffing ook voor eigen rekening nemen, maar dan moet brutering plaatsvinden. Het is verstandig als de werknemer en werkgever in een overeenkomst afspreken voor wiens rekening de verschuldigde loonheffingen komen. De werkgever kan overigens voor de vennootschapsbelasting geen kosten in aftrek brengen voor de toekenning van aandelenopties aan zijn werknemer.
Certificaat of aandelenoptie
Soms kan twijfel ontstaan of sprake is van toekenning van (certificaten van) aandelen of een aandelenoptie, In zo’n situatie is van belang of een voor optiecontract essentiële bepalingen omtrent uitoefenprijs en de uitoefenperiode in de overeenkomst zijn opgenomen. Ontbreken zulke bepalingen? Dan is sprake van toekenning van aandelen als beloning.
Wet: art. 10, 10a, zesde lid en 13 Wet LB 1964
Online cursus Lucratieve belangen en participatieregelingen
Voorkom ongelukken met de participatieregeling! Na het volgen van deze online cursus kunt u de verschillende participaties duiden en begrijpt u welke fiscale risico’s ermee gepaard gaan.
Geef een reactie