Het kabinet Rutte IV bevindt zich in een demissionaire staat, maar het meest opvallende vind ik daaraan dat er – op een enkele uitzondering na – geen enkele fiscaal wetsvoorstel controversieel wordt verklaard. We weten allemaal dat na de verkiezingen op 22 november 2023, de Tweede Kamer een enorme verandering zal ondergaan. Nu al is te voorspellen dat BBB en Nieuw Sociaal Contract (NSC) van Pieter Omtzigt de grootste politieke partijen zullen worden. Maar de parlementaire behandeling van de Wet minimumbelasting 2024, een enorme wetstechnische operatie met belangrijke gevolgen voor Nederlandse multinationals, leidend tot een mondiale minimum winstbelastingniveau van 15% met als beoogde ingangsdatum 1 januari 2024, gaat gewoon door. Het gaat hier om een omvangrijk wetsvoorstel dat 78 pagina’s beslaat met 313 pagina’s memorie van toelichting. Daarbij komen vanuit de OESO nog honderden pagina’s met nadere technische uitwerkingen.
En dat geldt ook voor de 12 fiscale wetsvoorstellen die vandaag op Prinsjesdag 2023 worden ingediend. Daarbij gaat het niet alleen om het traditionele Belastingplan 2024 en het wetsvoorstel Overige fiscale maatregelen 2024. Maar ook de hete hangijzers als het wetsvoorstel Wet aanpassing fonds voor gemene rekening en vrijgestelde beleggingsinstelling, het wetsvoorstel Wet aanpassing fiscale beleggingsinstelling, het wetsvoorstel Fiscaal kwalificatiebeleid rechtsvormen en het wetsvoorstel Wat aanpassing fiscale bedrijfsopvolgingsfaciliteiten 2024 worden gewoon aan de Tweede Kamer aangeboden. Het idee zal wel zijn dat deze wetsvoorstellen in de consultatiefase en in de literatuur ruimschoots aandacht hebben gekregen en de fiscale praktijk daarop dus voldoende is voorbereid. Hierin zitten echter ingrijpende fiscale onderwerpen als het afschaffen van de open-CV, het niet langer mogelijk maken van bestaande anonimiseringsstructuren en het uitsluiten van verhuurde onroerende zaken voor de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten.
De timing is op z’n minst opmerkelijk te noemen. De huidige staatssecretaris van Financiën – Belastingdienst en Fiscaliteit Van Rij, wil kennelijk enkele geslaagde wetgevingsprojecten aan zijn curriculum vitae kunnen toevoegen. Het is immers wel zeker dat hij in een nieuw kabinet, dat waarschijnlijk gezien alle politieke instabiliteit nog vele maanden op zich zal laten wachten, niet meer (op deze post) zal terugkeren. Maar ik vind het toch merkwaardig dat de Tweede Kamer, aan de vooravond van een politieke aardverschuiving, deze belangwekkende fiscale thema’s gaat behandelen. Natuurlijk is de maatschappij gebaat bij het oplossen van de grote problemen die de samenleving in haar greep houdt. Maar als er iets politiek is, dan zijn het wel belastingen. Politieke partijen sleutelen immers eindeloos aan het belastingstelsel. Ik had mij daarom eerder kunnen voorstellen dat de grote belangrijke fiscale wetsvoorstellen zouden zijn doorgeschoven naar het nieuwe kabinet.
Prof.mr. G.T.K. Meussen is belastingrecht Radboud Universiteit Nijmegen
Geef een reactie