In het bericht ‘Wetsvoorstel voor betere bescherming tegen nalatenschapsschulden’ heeft u kunnen lezen dat erfgenamen door een wetswijziging straks hun privévermogen beter kunnen beschermen tegen een onverwachte schuld van de erflater. Uit het Memorie van Toelichting bij het wetvoorstel blijkt echter dat de meeste schulden van de erflater niet als een onverwachte schuld zijn aan te merken.
Onder de huidige regeling kan een erfgenaam die na het zuiver aanvaarden van een nalatenschap een onverwachte schuld van de erflater tegenkomt niet terugkomen op zijn beslissing. Een eenmaal gemaakte keuze voor zuivere aanvaarding is namelijk onherroepelijk. Hierdoor kan een erfgenaam in de financiële problemen komen. Daarom stelt de minister van Veiligheid en Justitie voor om de wet zodanig te wijzigen dat een erfgenaam de kantonrechter kan verzoeken om alsnog beneficiair te mogen aanvaarden. Op die manier hoeft een erfgenaam niet met privévermogen in te staan voor een onverwachte schuld van de erflater.
Wat is een onverwachte schuld?
Een onverwachte schuld is een schuld die de erfgenaam niet kende en evenmin behoorde te kennen op het moment dat hij de nalatenschap zuiver aanvaardde. Met de woorden ‘kende en behoren te kennen’ wordt aangesloten bij het begrip goede trouw. De goede trouw ontbreekt niet alleen als de erfgenaam van het bestaan van de schuld wist op het moment van aanvaarding van de nalatenschap, maar ook als hij twijfelde of had moeten twijfelen over (de afwezigheid van) een schuld en heeft nagelaten hiernaar onderzoek te doen.
Actief onderzoek doen
Een belangrijk onderdeel van de afwikkeling van de nalatenschap is het betalen van alle schulden. Om de schulden te kunnen voldoen, zal de erfgenaam moeten weten welke schulden er zijn. Hij zal daartoe in ieder geval de administratie van de erflater moeten hebben geraadpleegd. Van schulden die uit de administratie van de erflater blijken wordt in beginsel aangenomen dat een erfgenaam deze kende dan wel behoorde te kennen. Daarom zijn deze schulden niet aan te merken als onverwachte schulden. Hierbij kan worden gedacht aan hypotheekschulden, debetsaldi van rekeningen-courant, onbetaalde facturen en belastingschulden. Behalve deze schulden zijn ook de kosten van vereffening, executele en afwikkeling van een nalatenschap niet aan te merken als onverwachte schulden. De verkrijging van een erfenis gaat eenmaal gepaard met de verplichting om deze op goede wijze af te wikkelen. De erfgenaam moet daarom rekening houden met afwikkelingskosten.
Voorbeelden van onverwachte schulden
Conclusie is dat slechts in uitzonderingssituaties sprake zal zijn van een schuld waarvan gezegd kan worden dat een erfgenaam deze redelijkerwijs niet kon kennen. Dit is bijvoorbeeld het geval als de erflater tijdens zijn leven een onrechtmatige daad heeft gepleegd. Daarnaast kan een legitieme vordering op een vooroverleden (stief)ouder of partner of een te laat gevorderde eigen bijdrage AWBZ aangemerkt worden als een onverwachte schuld. Uit een uitspraak van de kantonrechter Zwolle uit 2010 blijkt dat ook een verwerping van een erfenis door een erfgenaam voor een andere erfgenaam kan leiden tot een onverwachte schuld. Maar uiteindelijk zal de kantonrechter per geval beoordelen of een schuld voor een erfgenaam aangemerkt kan worden als een onverwachte schuld.
Meer informatie: ministerie van Veiligheid en Justitie, MvT bij Wet bescherming erfgenamen tegen schulden, 11 juni 2015
Geef een reactie